Üç Gün Hastalığı Nedir ve Büyükbaş Hayvanlarda Nasıl Önlenir?

Üç Gün Hastalığı (Ephemeral Fever), özellikle sığırları etkileyen ve ani başlayan viral bir hastalıktır. Hastalık; ateş, iştahsızlık, kas titremeleri ve topallık gibi belirtilerle kendini gösterir. Adını çoğu vakada belirtilerin sadece üç gün gibi kısa bir sürede geçmesinden alır. Ancak bu süre zarfında süt verimi ciddi oranda düşer, kilo kaybı yaşanır ve tedavi edilmezse ikincil enfeksiyonlar gelişebilir. Özellikle süt ve et üretimi yapan çiftlikler için ekonomik kayıplara yol açması büyük bir risktir.

Hastalık, enfekte hayvanlardan sağlıklı hayvanlara tatarcık sinekleri (Culicoides spp.), bazı sivrisinek ve karasinek türleri aracılığıyla bulaşır. Bu nedenle yaz ayları ve yağışlı dönemlerde görülme sıklığı artar.

Üç Gün Hastalığı Belirtileri (Büyükbaş Hayvanlar)

• Yüksek ateş: Ani başlayan ve çoğu vakada 3 gün süren ateş.

• İştahsızlık: Hayvanın yem tüketiminin belirgin şekilde azalması.

• Kas sertliği ve titremeler: Özellikle arka bacaklarda ve sırtta gözlemlenir.

• Topallık: Hareketlerde zorluk, ayağa kalkmada güçlük.

• Solunum sıkıntısı: Nefes darlığı, hızlı veya zor solunum; akciğer komplikasyonları ile ilişkili.

• Azalan süt verimi: Özellikle süt ineklerinde ani ve ciddi verim düşüşü.

• Kilo kaybı ve genel halsizlik: Hastalığın akut dönemi sonrası da devam edebilir.

• Ölüm: Akciğer komplikasyonları olan ağır vakalarda; ölüm oranları %25-30’a kadar çıkabilir.

Hastalık Gelmeden Önce Alınabilecek Önlemler

1. Vektör Kontrolü: Tatarcık ve sivrisinek popülasyonunu azaltmak için çiftlik çevresinde su birikintilerini ortadan kaldırın.

2. Sinek Tuzakları ve Yapışkan Bantlar: Ahır ve barınaklara sinek tuzakları yerleştirerek vektör yoğunluğunu düşürün.

3. Hayvan Bağışıklığı: E, A, D vitaminleri, selenyum ve amino asit takviyeleriyle bağışıklıkları destekleyin.

4. Hayvan Barınaklarının Düzeni: Ahırların iyi havalandırıldığından, zeminin kuru ve temiz olduğundan emin olun.

5. Aşılama: Bölgenizde mevcutsa veteriner hekimin önerdiği aşı programını takip edin.

6. Mevsimsel Takip: Yaz aylarında hayvanlarınızı daha sık gözlemleyin ve erken belirti arayın.

Hastalık Baş Gösterdikten Sonra Yapılabilecekler

• Veteriner Müdahalesi: Ateş, topallık, iştahsızlık gibi belirtiler fark edildiğinde derhal veteriner hekime başvurun.

• Destek Tedavisi: Ateş düşürücü, ağrı kesici ve vitamin takviyeleri ile iyileşmeyi hızlandırın.

• İkincil Enfeksiyonların Önlenmesi: Veteriner hekim gerek görürse antibiyotik uygulaması yapılabilir.

• Hijyen ve İzolasyon: Hasta hayvanları diğerlerinden ayırın; bulunduğu alanı temiz ve kuru tutun.

• Sinek Kontrolüne Devam: Karasinek, sivrisinek ve tatarcık mücadelesini aksatmayın.