KABA YEM OLARAK YEM BEZELYESİ TARIMI
Prof.Dr. Mustafa ERAYMAN
Yem bezelyesi (Pisum sativum ssp. var arvense L.) dane, saman ve otundan yararlanılan tek yıllık bir baklagil yem bitkisidir. Yüksek protein ve yem değeri nedeniyle tüm çiftlik hayvanlarının beslenmesinde kullanılabilir. Diğer yandan yeşil gübre olarak organik madde ve köklerindeki yaşayan bakteriler vasıtasıyla toprağı azot yönünden zenginleştirir. Ilıman bölgelerde kışlık olarak ekilebilir ve yeterli yağış alan bölgelerde sulama yapılmadan yetiştirilebilir. Yem bezelyesi baklalar oluştuğu veya oluşmadan da hasat edilip taze ot, kuru ot veya silaj yapılarak hayvanlara verilebilir. Yem bezelyesi tek başına ekildiği gibi diğer buğdaygillerle de karışık ekimi yapılarak yüksek besin değeri içeren kaba yem elde edilebilir. Kuru otunda %15-20 oranında protein vardır. Bu şekilde karışık ekim yapılarak hayvanlarda şişme yapmadan besleme yapılabilir. Yem bezelyesi -8 °C kadar soğuğa dayanır ancak kurağa ve sıcağa toleransı azdır. Toprak seçiciliği olmasa da nemli, su tutma kapasitesi yüksek, fosfor ve kireç içeren, nötr veya alkali topraklar verim artışı sağlar.
EKİMİ
Yem bezelyesi ılıman bölgelerde kışa girmeden serin bölgelerde baharda ekilebilir. Tohumları iri olduğundan derin işlenmiş topraklarda 5-6 cm derine mümkün olduğunca erken ekilmesi tavsiye edilir. Yeşil ve kuru ot ekimi için dekara mibzerle 10-15 kg serpme olarak 15-20 kg ekilebilir. Arpa, yulaf, buğday ve tritikale gibi buğdaygillerle beraber karışık ekim yapılmak istenirse dekara 10-15 kg yem bezelyesi 5-10 kg diğer buğdaygillerle ekimi yapılabilir. Karışık ekimlerde verim artmasına rağmen ham protein oranı düşer. Genelde %70 yem bezelyesi %30 buğdaygil karışımı tavsiye edileri ancak karışık ekim uygulamasında %30 yem bezelyesi %70 reygrasla birlikte karışık ekim yapıldığında da yalnız ekime göre verim ve ham protein artışı elde edilmiştir (1).
GÜBRELEME
Yem bezelyesi diğer baklagillerde olduğu gibi köklerinde yaşayan bakteriler vasıtasıla toprağa havanın serbest azotunu bağlar. Genelde dekara 3-11 kg arasında bedavadan azot sağlanmış olur (2). Kendinden sonraki bitkiye 3-5 kg/da azotlu gübrelemeden tasarruf sağlar (3). Yine de ekim sırasında toprağa 2-5 kg/da azot verilmesi güçlü bir çıkış sağlar. Toprak analizine göre fakir ve sulu alanlarda 5-10 kg/da fosfor verilmesi tavsiye edilmektedir. Ekimden önce dekara atılacak 2-5 kg humik- fulvik asit (Eşref Şekerli özel üretimi Humifort) uygulaması verimi %20’ye kadar artırılabilir.
SULAMA
Ilıman bölgelde, sonbahar aylarında ekimi yapılan yem bezelyelerinin sulanmasına gerek duyulmaz. Kıraç ve kurak olan bölgelerde verilecek su ise verim artışı sağlar. Sulanan bölgelerde yeşil ot verimi dekara 4 tona kadar çıkabilir. Sonbaharda çıkıştan sonra çinkolu yaprak gübresi (100-200 cc/da Eşref şekerli özel üretimi NitroZinc Fort ve Potas Fort sıvı gübreleri) kış soğuklarına dayanımı artırır ve baharda iyi gelişim sağlanır.
HASAT
Yem bezelyesi silajlık ekilecekse en uygun hasat zamanı, bitkinin %10-20 çiçeklenme devresidir. Silajlama için yem bezelyesinin biçim sonrasında soldurulması ve içerdiği kuru madde oranının % 25’in üzerine çıkarılması gerekmektedir. Silaj yaparken bakteri inokulantı veya katkı maddesi kullanılması silajın fermantasyonunu ve depolanmasını kolaylaştıracaktır.
Yem bezelyesi ekimi ve bakımıyla ilgili teknik bilgiler, tohum tedariği ve sıvı gübrelerimiz hakkında siparişler için aşağıdaki çağrı merkezi ve servis hatlarıyla iletişim kurabilirsiniz.
*Bu makale Prof.Dr. Mustafa ERAYMAN tarafından hazırlanmıştır. 21 Eylül 2020. Eşref Şekerli Danışmanlık Hayvancılık ve Tarım Ürünleri Ticaret Limited Şirketi. Yavuz Selim Mahallesi Küçük Sanayi Sitesi Marangozlar Caddesi No:25/A Dulkadiroğlu/Kahramanmaraş.
E-mektup: [email protected]
Web: https://www.esrefsekerli.com
Çağrı merkezi Tel: +90212 709 4610.
Whatsapp servis hatları:
https://wa.me/905551404610 Onur
https://wa.me/905551404617 Burak
https://wa.me/905551404611 Selçuk
https://wa.me/905551404619 Hacı Vehbi
https://wa.me/905551404615 Fatih.
https://wa.me/905551404614 Mustafa
https://wa.me/905523904620 Taner
KAYNAKLAR:
KIM, Won-Ho, et al. Dry matter yield and forage quality at mixture of annual legumes and Italian ryegrass on paddy field. Journal of the Korean society of grassland and forage science, 2011, 31.1: 33-38.
Iannetta, P. P., Young, M., Bachinger, J., Bergkvist, G., Doltra, J., Lopez-Bellido, R. J., et al. (2016). A comparative nitrogen balance and productivity analysis of legume and non-legume supported cropping systems: the potential role of biological nitrogen fixation. Front. Plant Sci. 7:1700.
Muehlbauer, F. J. ; Tullu, A., 1997. Pisum sativum L.. In: NewCrop Factsheet, Purdue University, Center for new crops & plant products.